Tί είναι η Στεφανιαία Νόσος ;
Η στεφανιαία νόσος οφείλεται στην δημιουργία πλούσιων σε χοληστερόλη αθηρωματικών πλακών στο τοίχωμα των επικαρδιακών στεφανιαίων αρτηριών , με αποτέλεσμα την στένωση του αυλού τους και την παρεμπόδιση της ροής του αίματος μέσα από αυτές. Έτσι όταν το αίμα φθάνει στο μυοκάρδιο μέσω της στεφανιαίας αρτηρίας , δεν επαρκεί για τις ανάγκες της καρδιάς ,τότε εμφανίζεται καρδιακή ισχαιμία και πόνος –στηθάγχη
Πώς εκδηλώνεται η νόσος – Συμπτώματα
1) Αιφνίδιος θάνατος (συχνά σαν πρώτη εκδήλωση)
2) Στηθάγχη
3) Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
4) Καρδιακή ανεπάρκεια ( σπάνια σαν πρώτη εκδήλωση)
1. Στηθάγχη είναι ο παροξυσμός , θωρακική ενόχληση , που συχνά περιγράφεται σαν πόνος ,σφίξιμο, κάψιμο ,συμπίεση , δύσπνοια και εμφανίζεται σε προσπάθεια , ενώ υποχωρεί λίγα λεπτά μετά την λήψη υπογλώσσιου δισκίου νιτρογλυκερίνης που πρέπει να λαμβάνει πάντα σε καθιστή θέση , για αποφυγή ζάλης από πιθανή υπόταση .Τυπικά εντοπίζεται πίσω από το στέρνο και καταλαμβάνει ποικίλη έκταση στο θωρακικό τοίχωμα . Ο πόνος αντανακλά στα άνω άκρα ( κυρίως στο αριστερό ) καθώς και στην κάτω γνάθο . Μερικές φορές ο πόνος εντοπίζεται στο πάνω μέρος της κοιλιάς.
Γενικά κάθε θωρακικός πόνος που εμφανίζεται σε προσπάθεια και υποχωρεί λίγο μετά την διακοπή της , πρέπει να θεωρείται ύποπτος για στηθάγχη . Στην στηθάγχη οι διαταραχές στο μυοκάρδιο είναι παροδικός και αντιστρέφονται πλήρως με το τέλος αυτής.
α. Σταθερή στηθάγχη
Οφείλεται σε στενώσεις των στεφανιαίων αρτηριών από αθηρωματικές πλάκες , που υπάρχουν στο τοίχωμα τους και ο πόνος εμφανίζεται μετά από την εκτέλεση συγκεκριμένου έργου , που είναι διαφορετικό για κάθε ασθενή και εξαρτάται από το βαθμό και την ένταση προσβολής των στεφανιαίων αρτηριών . Έτσι άλλος εμφανίζει στηθάγχη μετά από βάδιση 200m και άλλος στα 500m ,άλλος μόνο στην ανηφόρα , αλλά οι αποστάσεις αυτές παραμένουν περίπου σταθερές σε επόμενες προσπάθειες βάδισης.
β. Ασταθής στηθάγχη
Οφείλεται σε απότομη άυξηση της στένωσης μίας στεφανιαίας αρτηρίας , συνήθως εξαιτίας ρήξης μίας αθηρωματικής πλάκας και της επακόλουθης θρόμβωσης μέσα στον αυλό του αγγείου στο σημείο της ρήξης , που αυξάνει έτσι σημαντικά το ποσοστό στένωσης , αλλά δεν φράζει τελείως το αγγείο . Η ασταθής στηθάγχη διαφέρει στην εκδήλωση της από την σταθερή στηθάγχη και περιλαμβάνει τις ακόλουθες καταστάσεις
1. Επιδεινούμενη στηθάγχη σε συχνότητα , ένταση σε ασθενή με σταθερή στηθάγχη
2. Στηθάγχη που εμφανίζεται πρόσφατα αλλά εκλύεται σε μικρή προσπάθεια
3. Στηθάγχη σε ηρεμία ή ελάχιστη προσπάθεια
Η ασταθής στηθάγχη είναι συχνά προάγγελος οξέος εμφράγματος.
4. Οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου
Έχει την ίδια αιτία όπως και η ασταθής στηθάγχη ,με την διαφορά ότι εδώ έχουμε απόφραξη ( πλήρης διακοπή της ροής ) , μετά την ρήξη της αθηρωματικής πλάκας και την επακόλουθη θρόμβωση .Στο έμφραγμα συμβαίνει νέκρωση του τμήματος του μυοκαρδίου , που παίρνει αίμα από κλάδους της αρτηρίας μετά το σημείο της απόφραξης . Γι΄αυτό όσο πιο κεντρικά είναι η βλάβη της αρτηρίας που οδήγησε σε απόφραξη , τόσο μεγαλύτερη η νέκρωση και το έμφραγμα.
Το έμφραγμα του μυοκαρδίου μπορεί να συμβεί μετά από έντονη προσπάθεια αλλά και σε ηρεμία και στον ύπνο . Ο πόνος είναι παρόμοιος με αυτόν της στηθάγχης , αλλά πιο έντονος , μέγιστης διάρκειας ( > 30 λεπτά ) και συνοδεύεται συνήθως από ιδρώτα , ωχρότητα , τάση προς έμετο .Σε έμφραγμα χωρίς επιπλοκές , ο πόνος μπορεί να διαρκέσει 6 -8 ώρες.
5. Καρδιακή ανεπάρκεια
Συνήθως επέρχεται μετά το εκτεταμένο έμφραγμα , που νεκρώνει σημαντικό τμήμα της καρδιάς , το οποίο αφού μετατραπεί στην συνέχεια σε ουλή , δεν μπορεί να συνεισφέρει την καρδιακή συστολή . Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει διαταραχή στην αντλητική ικανότητα της καρδιάς.